VOION Dacapo Kees Winkelman 0640

Inspiratie

Werkdruk aanpakken bij de bron

maandag 12 november 2012 | Veilig en vitaal werken

Samen met een team werken aan duidelijke doelen vergroot betrokkenheid en werkplezier en vermindert de werkdruk. Jan Willem Heemstra, vestigingsdirecteur vmbo van CSG Jan Arentsz in Alkmaar, ging daarom serieus aan de slag met teamvorming. “Je kunt als school een mooie visie en missie hebben, als ze niet doorleefd zijn, komen ze niet tot leven in de organisatie”, zegt Jan Willem Heemstra. Doorleven betekenis geven, daar gaat het om in de pilot ‘Kwaliteit van arbeid’. De betrokkenheid van docenten bij gezamenlijke doelen staat in deze aanpak centraal. Voor Heemstra, die sinds augustus 2007 vestigingsdirecteur is, was dat de reden deel te nemen. “Het vmbo-team dat ik ging leiden, bestond uit een verzameling betrokken individuen die voor het vmbo werkten. Doelen waren er wel, maar toen ik vroeg wat ze er als teamleden aan deden om die te realiseren, bleef het stil.”

Betekenis geven
De pilot ‘Kwaliteit van arbeid’ is op initiatief van Stichting Werkkring uitgezet onder een aantal scholen die deel uitmaken van het samenwerkingsverband. In Werkkring hebben zes besturen voor voortgezet onderwijs in Noord-Holland zich verenigd om sterk personeelsbeleid te ontwikkelen. Uitgangspunt van ‘Kwaliteit van arbeid’ is dat een discussie over werkdruk als zelfstandig fenomeen geen zin heeft. De ervaren werkdruk heeft vaak te maken met kwesties die zich op alle niveaus afspelen (individueel, in het team, in de organisatie). Door het gesprek hierover open te gooien, kan betrokkenheid en motivatie groeien. Als het plezier in het werk toeneemt, is er minder plek voor ervaren van werkdruk.

Echte keuzes
Heemstra is nu zo’n driekwart jaar bezig met (begeleide) gesprekken in het bovenbouwteam, zo eens in de vier weken. Ze bespreken wat ze willen bereiken met de leerlingen, maar onderzoeken ook hun eigen motieven. “Vaak schrikken mensen terug voor de consequenties van wat ze dan ontdekken. Dat kan zijn dat iemand lesgeeft in zowel havo, vwo als vmbo en weet dat het beter is, dat te beperken. Ook kan iemand concluderen dat hij eigenlijk het onderwijs uit zou willen.” Heemstra durft de stelling aan, dat wie de echte keuzes uit de weg gaat zijn eigen werkdruk creëert. Dat de schoolleider in het geheel een belangrijke rol speelt, erkent hij ook. “Als ik niet duidelijk maak waar ik voor sta en waar ik heen wil met de vestiging, vergroot dat de spanning en de druk voor de docenten.”

Meer informatie

  • Voluit gaan voor ieders ‘commitment’
    Wie de teamdoelen niet als ‘eigen’ voelt, zet zich er ook niet voor in. “We zijn in het onderwijs niet gewend van mensen ‘committment’ te vragen. Een docent kan soms jarenlang in de zijlijn functioneren. In een betrokken team kan dat niet meer.” 
    Lees verder.
  • Durf emoties met elkaar te delen
    Betrokkenheid komt niet alleen voort uit het delen van doelen, er is ook openheid over emoties voor nodig. Het grootste deel van ons dagelijks functioneren wordt bepaald door wat zich onder de oppervlakte afspeelt. Lees verder.