Er wordt gezocht op *
Publicaties
Betreft: Een rapportage met relevante en actuele cijfers over leraren en hun arbeidsmarkt
Uitgave: Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Publicatiedatum: december 2022
In deze rapportage worden de belangrijkste, meest actuele cijfers over leraren en hun arbeidsmarkt op een rij gezet.
In het afgelopen schooljaar 2021/2022 waren de sectoren primair onderwijs (po), voortgezet onderwijs (vo) en middelbaar beroepsonderwijs (mbo) gezamenlijk werkgever voor in totaal 268 duizend fte, waarvan 182 duizend fte aan leraren.
Samenvatting Voortgezet onderwijs
In 2021/2022 werd er door 76 duizend leraren voor 61 duizend fte in het vo gewerkt. Ondanks de leerling daling is het aantal fte leraren het afgelopen jaar met zo’n 1.400 fte gestegen.
Kenmerken van de leraren en de baan
De gemiddelde leeftijd van de leraren vertoont de laatste jaren een dalende lijn en ligt nu op 43,2 jaar. In het vo werkt 9% van de leraren in een deeltijdbaan kleiner dan 0,5 fte. 37% werkt in een fulltimebaan van meer dan 0,8 fte.
Van de leraren heeft 80% een vast contract. Nieuwe leraren krijgen vaak eerst een tijdelijk contract. Een meerderheid van deze contracten wordt afgesloten met uitzicht op vast werk.
Een leraar in het vo verdient tussen € 3.500 en € 7.190 bruto per maand. Dat is inclusief onder andere vakantiegeld en een eindejaarsuitkering. De gemiddelde beloning is € 5.660 euro bruto per maand.
Ontwikkeling personeelsaantallen
De afgelopen tien jaar is het aantal leerlingen met 10% gedaald en het aantal scholen met 12%. In dezelfde tijd is het aantal fte leraren met 0,5% gestegen, het aantal fte directie met 18% gedaald en het aantal fte ondersteunend personeel is met 12% gestegen.
Personeel niet in loondienst
De scholen besteden 3,9% van het personeelsbudget aan personeel dat niet in loondienst is.
Vacatures
Het aantal vacatures dat het afgelopen jaar voor leraren vo op internet werd gevonden, is flink hoger dan het jaar daarvoor. Vermoedelijk heeft de stijging met toenemende tekorten te maken. In het vo wordt 62% van de vacatures door de scholen als moeilijk vervulbaar aangeduid (vorig jaar 37%).
Verwachte tekorten
De verwachting bij de ramingen is dat het tekort de komende jaren een lichte stijging laat zien die daarna over gaat in een lichte daling. Een belangrijke reden voor deze laatste ontwikkeling is gelegen in de leerlingendaling in het vo.
Verschillen per vak
In het vo is in mindere mate sprake van regionale verschillen in de tekorten en grote steden problematiek. Toch heeft het westen op termijn wel meer last van de tekorten, omdat daar geen sprake zal zijn van een leerling daling. In de grote steden zal er zelfs sprake zijn van een leerling stijging. In het vo zijn de tekorten meer per vak verschillend.
Lerarenopleiding
De totale instroom in de tweedegraads lerarenopleiding op het hbo is de laatste jaren iets teruggelopen, op een stijging in 2020 na die door corona werd veroorzaakt. Gezien de spreiding van de tekorten is belangrijker hoe dit zich vertaalt naar de verschillende vakken. De laatste jaren is bij alle tekortvakken een daling van de instroom te zien. Vooral de grote dalingen bij Nederlands, wiskunde en ook Duits en Frans lijken zorgwekkend.
Jonge leraren
Pas afgestudeerde leraren krijgen de afgelopen jaren in grotere mate dan voorheen een baan in het onderwijs, vaker een grote aanstelling en ook weer vaker (uitzicht op) een vast contract. Allemaal passend bij een toenemend lerarentekort.
Zij-instroom
In het vo was er de afgelopen jaren sprake van een zij-instroom in het beroep van zo’n 200 leraren per jaar. Afgaand op de aanvragen voor subsidie is deze zij instroom in het beroep toegenomen en ligt deze nu dicht bij de 300. Als dit beeld zo blijft dan kan de zij-instroom een belangrijke bijdrage leveren aan de bestrijding van de tekorten. Zij-instromers in het beroep zijn vaker te vinden in de tekortvakken.
Onbevoegd gegeven lessen
Door een technische omstandigheid zijn de gegevens over onbevoegd gegeven lessen op dit moment nog niet gereed. Deze zullen in het eerste kwartaal van 2023 worden gepubliceerd.
Mobiliteit
Ook voor het vo geldt dat er procentueel gezien weinig leraren overstappen naar een andere onderwijssoort.
Arbeidsomstandigheden
Dit jaar zijn in de Trendrapportae enkele uitkomsten uit het driejaarlijkse Werkonderzoek van Binnenlandse Zaken en het CBS opgenomen, aangevuld met gegevens uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden. Voor de meeste vermelde zaken geldt dat vo leraren en directeuren in grote meerderheid positief zijn over zaken rond het werk. 84% van de leraren in het vo en 82% van de directeuren is, alles bij elkaar genomen, tevreden met de baan.
Dit rapport is een bijlage bij de Kamerbrief lerarenbeleid en onderwijsarbeidsmarkt 2022.