Mogelijkheid zelftesten op scholen

Om de kans op verspreiding van het coronavirus onder leerlingen of werknemers te verkleinen, krijgen alle scholen vanaf half april zelftesten toegestuurd. In een brief vraagt demissionair minister Slob aan scholen om nu alvast voorbereidingen te treffen, zodat de zelftests na levering direct gebruikt kunnen worden.

Als mensen besmet zijn met het coronavirus maar zelf géén klachten hebben, kunnen ze ongemerkt het virus verspreiden. Om dit sneller te ontdekken en de kans op verspreiding van het coronavirus onder leerlingen en onderwijspersoneel te verkleinen, is veelvuldig testen van groot belang. Om dit mogelijk te kunnen maken, ontvangen alle scholen vanaf half april zelftesten.

Wanneer zelftesten
Er gaat op twee verschillende manieren getest worden; risicogericht en preventief:

1. Het risicogericht testen wordt ingezet bij onderwijspersoneel en leerlingen, wanneer er een besmetting met het coronavirus op school bekend is. De risicogerichte zelftest wordt op school door een individuele leerling of medewerker bij zichzelf afgenomen, onder begeleiding van een daartoe getrainde medewerker.
2. Het preventief testen wordt uitsluitend ingezet voor het onderwijspersoneel. Hierbij is de zelftest een preventieve check, zonder dat daar directe aanleiding toe is. Medewerkers kunnen de preventieve zelftest twee keer per week thuis bij zichzelf uitvoeren, zolang ze geen klachten hebben die passen bij het coronavirus.

Let op: de zelftesten zijn niet bedoeld voor:

• mensen met klachten;
• mensen die dichtbij iemand met corona waren;
• mensen die terugkeren uit een hoog risicogebied;
• mensen met een verhoogd risico bij corona.

In deze gevallen is een testafspraak bij de GGD nodig.

Zelftesten worden niet (langer) gekwalificeerd als een medische handeling en vallen daarmee niet onder de Wet kwaliteit, klachten en geschillen in de zorg (Wkkgz) en de Wet geneeskundige behandelings-overeenkomst (Wgbo).

Hoe werkt een zelftest?
Een zelftest is eenvoudig af te nemen, doordat het stokje minder diep de neus in gaat dan de reguliere coronatesten in de GGD-teststraat. De test geeft binnen 30 minuten een uitslag. In 80% van de besmettingen wordt het virus opgepikt met een zelftest. Een zelftest verkleint dus de kans op een ongemerkte besmetting. Maar een besmetting is nooit helemaal uit te sluiten. De geldigheidsduur van de uitslag van een zelftest is 48 uur.

Er komt instructiemateriaal beschikbaar over het gebruik van de test en het is de bedoeling dat een aantal medewerkers leert hoe ze leerlingen moeten begeleiden bij het afnemen van de zelftest.

Uitgangspunten
Afnemen van een test gebeurt altijd vrijwillig en mag nooit leiden tot uitsluiting van onderwijs of werkzaamheden. Voor leerlingen tot 16 jaar is toestemming van beide ouders/verzorgers nodig. 

Degene die de zelftest afneemt is niet verplicht de uitslag te delen. Personeel en (ouders/verzorgers van) leerlingen worden echter wel dringend verzocht om een positieve uitslag te melden bij de school, zodat de school maatregelen kan treffen om een uitbraak te voorkomen.

Uitslag zelftest
Bij een positieve testuitslag gaat de leerling of medewerker thuis in isolatie en neemt hij/zij contact op met de GGD voor het afnemen van een coronatest in de GGD-teststraat. De huisgenoten van deze persoon gaan in quarantaine. Als de hertest bij de GGD negatief is, dan mogen de persoon in kwestie en eventuele huisgenoten weer naar buiten (en naar school). Blijkt uit de test van de GGD ook dat het inderdaad corona is? Dan blijft de persoon in kwestie in isolatie en start de GGD het bron- en contactonderzoek. Huisgenoten blijven in quarantaine en laten zich testen.

Een negatieve uitslag betekent dat er géén corona is gevonden. De leerling of medewerker kan dan gewoon op school blijven. Wel moet men zich nog steeds aan alle coronaregels (op school) houden. De uitslag van de zelftest is 48 uur geldig. Daarom is het belangrijk om bij een negatieve uitslag bij risicogericht testen de test na een aantal dagen te herhalen. Het preventief testen vindt al twee keer per week plaats.

Verdere informatie

• Uitgebreide informatie vindt u in de brochure van de Rijksoverheid: Coronazelftest voor werkgevers en scholen.
• Ook is er een filmpje van De Rijksoverheid op Youtube over het belang van zelftesten in het vo; 
• De eerste ervaringen bij de pilot-scholen kunt u lezen op de website van de VO-raad: Vliegende start maken met zelftesten op school.