Betreft: Perspectieven van schoolleiders in het vo op het delen van hun leidinggevende taken
Door: Voion
Datum: april 2025
De vraag die centraal staat in dit onderzoek is: Hoe wordt gedeeld leiderschap in het vo toegepast en wat is de invloed op de aantrekkelijkheid van het schoolleiderschap? In dit onderzoek is gedeeld leiderschap gedefinieerd als het door schoolleiders delen van leidinggevende of coördinerende taken met docenten.
Gedeeld leiderschap in de praktijk
Vier op de vijf schoolleiders geeft aan leidinggevende of coördinerende taken te delen met docenten, zo blijkt uit vragenlijstonderzoek onder 153 schoolleiders in het vo. Vaak gaat het om taken rond leerlingzaken, onderwijsontwikkeling en examenzaken. Docenten functioneren bijvoorbeeld als stafdocent of teamcoördinator naast hun onderwijstaak. Deze rollen leveren meestal geen hogere salarisschaal op, soms wel een toelage.
Motieven om als schoolleider taken te delen zijn het benutten van expertise binnen het team, het verhogen van eigenaarschap en motivatie bij docenten, en het beheersen van de werkdruk van de schoolleider. Ook speelt het behoud van ambitieuze docenten een rol.
Opbrengsten en risico’s
Volgens het onderzoek levert gedeeld leiderschap duidelijke voordelen op:
Toch zijn er ook risico’s. Onduidelijkheid over verantwoordelijkheden kan leiden tot problemen, evenals een gebrek aan de juiste competenties bij docenten. Daarnaast kost afstemming en begeleiding extra tijd, wat de werkdruk van schoolleiders juist kan verhogen. Verder gaan docenten die een leidinggevende rol krijgen minder lesgeven. Ze moeten dus deels vervangen worden.
Randvoorwaarden voor succes
Effectief gedeeld leiderschap vraagt om:
Download het rapport>>
