Zorgplicht bij zwangerschap en borstvoeding: maatregelen en tips

De gezondheid van een werknemer die zwanger is of borstvoeding geeft, is in deze periode kwetsbaarder en vraagt om extra aandacht. Werkgevers moeten daarom voor deze bijzondere groep werknemers controleren of aanpassing van het werk en de werkomstandigheden nodig zijn en of de faciliteiten (nog) op orde zijn. De geactualiseerde norm Zorg voor werknemers die zwanger zijn of borstvoeding geven in de Arbocatalogus-VO beschrijft wat de Arbeidsinspectie (NLA) van werkgevers verwacht of eist.

Enkele aandachtspunten uit de norm Zorg voor werknemers die zwanger zijn of borstvoeding geven:

1. Inventariseer risico’s met een aanvullende Risico-Inventarisatie & -Evaluatie (RI&E)
   Denk aan lichamelijk zwaar werk (tillen, bukken, langdurig staan), trillingen, binnenklimaat (tocht, hitte en kou), lawaai, onregelmatige werktijden, straling, werken onder overdruk, omgang met chemische/biologische stoffen of blootstelling aan ongewenst gedrag. Zorg dat alle risico’s worden opgenomen in de RI&E.

2. Pas het werk aan
   Verminder werkbelasting voor zwangere en pas bevallen werknemers op basis van de aanvullende RI&E.

3. Voorlichting binnen twee weken
   Informeer de werknemer over risico’s en maatregelen, inclusief gebruik van een rustruimte, en over risico’s van het werk voor kwaliteit en kwantiteit van de borstvoeding.

4. Faciliteer geschikte ruimtes
   Zorg voor een plek om te rusten, borstvoeding te geven of te kolven.

5. Maak borstvoeding mogelijk tijdens werktijd
   Geef werknemers de gelegenheid om borstvoeding te geven of te kolven.

Zo pakt u risico’s effectief aan
Als er knelpunten uit de aanvullende RI&E naar voren komen, is het belangrijk om passende maatregelen te nemen. Begin met het zoveel mogelijk aanpassen van het werk. Lukt dat niet volledig, dan kunt u overwegen om aangepaste werk- en rusttijden in te voeren. Wanneer ook dat onvoldoende blijkt, is het verstandig om ander, minder belastend werk aan te bieden. En als zelfs dat geen oplossing biedt, kan vrijstelling van werk noodzakelijk zijn.

Goed overleg is de basis voor veilig werken
Bespreek tijdig met de werknemer wat nodig is en leg afspraken vast. Zo voorkomt u misverstanden en zorgt u dat maatregelen aansluiten bij de situatie van de werknemer. Betrek de preventiemedewerker, arbocoördinator(en) en de PMR om de norm op te nemen in het arbobeleid en de RI&E.

Wilt u weten wat u precies moet regelen?
Lees de volledige norm Zorg voor werknemers die zwanger zijn of borstvoeding geven in de Arbocatalogus-VO en zorg dat uw beleid voldoet aan de minimumeisen.