Er wordt gezocht op *
Achttien Amsterdamse scholen voor voortgezet onderwijs hebben gezamenlijk gewerkt aan de ontwikkeling van driejarige begeleidingsprogramma’s voor startende leraren. Coaches, schoolleiders en stafmedewerkers op het terrein van personeel en organisatie vanuit de verschillende scholen hebben samengewerkt bij het ontwikkelen en implementeren van begeleidingsprogramma’s en begeleidingsinstrumenten. Daarbij ging het niet alleen om het verlichten van de eerste stappen in het beroep door middel van coaching en werkdrukverlaging, maar ook om het stimuleren van professionele ontwikkeling.
Eigen begeleidingsmethode
Monique van Koll, schoolopleider en begeleidingscoördinator op het Amsterdamse IJburg College, is enthousiast over het afgelopen jaar waarin de eigen begeleidingsmethode verder werd ontwikkeld en beschreven. ‘We doen al heel veel op dit gebied – we zijn ook opleidingsschool. Maar door het expliciet te verwoorden en uit te wisselen met collega’s van andere scholen, is het bij ons intern veel steviger beleid geworden.’ Ze vertelt: ‘We hebben een heel open cultuur. Samen lessen maken, bijvoorbeeld, is heel normaal. Elke nieuwkomer krijgt individuele begeleiding. Daar komt, naast coachgesprekken en lesobservatie, ook beeld-coaching bij kijken. De les wordt gefilmd, waarna coach en docent samen het materiaal bekijken. Dat is toch heel anders dan wanneer je coach achterin de klas zit. Het is objectiever. Je krijgt een gelijkwaardige situatie waarin je beiden leert.’
Er zijn natuurlijk ook knelpunten. De volle roosters, bijvoorbeeld. Monique: ‘Veel collega-begeleiders van andere scholen hebben eigenlijk te weinig tijd om goed te begeleiden. Voor mij als opleider en coördinator geldt dat niet. Ik heb, of maak, altijd tijd. Dat wordt enorm gewaardeerd door starters. Het betaalt zich absoluut terug.’
Scheiden beoordeling en begeleiding
Martijn Meerhoff, schoolleider op Cartesius 2, vindt het belangrijk dat begeleiding en beoordeling goed van elkaar gescheiden zijn. ‘Je moet als starter op een veilige plek terecht kunnen. En je wilt heel duidelijk weten aan welke doelen en criteria je moet voldoen. Die twee zaken moeten niet door elkaar lopen.’ ‘Maar het is soms lastig’, reageert Monique. ‘Ik weet vaak meer over een starter dan de beoordelaar. Moet ik dan helemaal buiten de beoordeling blijven?’ Op het IJburg College hebben ze die spanning zo opgelost: twijfelt de beoordelaar, dan komt er een driegesprek met starter, begeleider en beoordelaar. Dus altijd mét de starter erbij. ‘En dan kom je er altijd wel uit.’
Aandacht
Waar hebben de starters nou de meeste behoefte aan? ‘Aandacht’, zegt Monique resoluut. ‘Een luisterend oor. Soms wordt het emotioneel, en wordt er zelfs gehuild. Maar als we dan bijvoorbeeld samen videobeelden gaan bekijken en bespreken, en ze hun eigen kwaliteiten weer voor ogen krijgen, dan gaan onze starters even later toch de deur weer uit met: ik ga het morgen weer doen!’
Slotpublicatie en eindproducten
In de slotpublicatie 'If you start me up, I'll never stop' uit 2017 staan enkele inzichten en aanbevelingen die nu nog actueel zijn. En er worden ook enkele voorbeelden van begeleidingsinstrumenten gepresenteerd. De deelnemende scholen hebben een eigen inductiebeleid geformuleerd.
Bron: website BSL Noord-Holland en website Leraar.nl