Wat is uitval?
Het voortgezet onderwijs is een dynamische sector die jaarlijks veel nieuwe docenten trekt. Waar sommigen jarenlang in het voortgezet onderwijs blijven werken, is er ook een deel dat vroegtijdig het onderwijs weer verlaat. Wanneer een startende docent in het ene schooljaar een contract heeft op een onderwijsinstelling, maar het schooljaar daarop niet meer werkzaam is als docent spreken wij van een uitgevallen startende docent.
In dit dossier vindt u informatie om de uitval onder startende docenten te voorkomen.
De BSL-ontwerptool helpt scholen in kaart te brengen aan welke criteria voor een goede begeleiding van startende leraren wordt voldaan en op welke criteria verdere ontwikkeling gewenst is. Op basis van de resultaten biedt de scan handvatten op maat om een effectief inductiearrangement voor startende leraren te ontwikkelen.
De handreiking zij-instroom laat u in zes stappen zien hoe een succesvol zij-instroomtraject op te zetten.
De VO-raad heeft vijf handreikingen gepubliceerd die ondersteunen bij het versterken van shrm-beleid.
Wilt u het strategisch personeelsbeleid binnen uwbestuur of school verder versterken? Ga aan de slag met de inspiratiebundel ontwikkeld door Berenschot in opdracht van het ministerie van OCW voor school- en teamleiders, bestuurders en HR-professionals.
In dit katern worden kaders en handvatten geboden die partnerschappen Samen Opleiden en Professionaliseren kunnen helpen bij het ontwikkelen van effectieve inductiearrangementen.
Dit Ontwikkelmodel van School aan Zet biedt scholen inzicht in de processen van de lerende organisatie.
De Startwijzer VO is een digitale scan die in beeld brengt hoe startende leraren op school ingewerkt en begeleid worden en op welke onderdelen er winst te behalen valt.
Michelle Helms-Lorenz en Geke Schuurman, beiden werkzaam aan de Rijksuniversiteit Groningen, begonnen in het voorjaar van 2024 met de ontwikkeling van zogenoemde maatwerk inductie-arrangementen. Er was door de jaren heen al veel ontwikkeld, maar nieuwe doelgroepen vragen andere vormen van begeleiding, dus hoog tijd daar zaken voor te ontwikkelen. “We hebben gevonden dat enculturatie heel belangrijk is bij het motiveren en het enthousiasmeren van beginnende leraren.” Lees het artikel en luister naar de podcast.
Veel zij-instromers verlaten het voortgezet onderwijs al na anderhalf jaar. Maar hoe kan het dat de Pieter Zandt Scholengemeenschap veel minder uitval heeft? Ageeth Guis-Van der Weerd, coördinator van het begeleidingstraject voor zij-instromers en Jean Sterk, zij-instromer en nu docent Aardrijkskunde, vertellen over het inwerktraject voor zij-instromers op hun school.
Hoe kunnen scholen, juist in deze tijd van docententekorten, diversiteit vergroten? Didactief interviewde onderzoekers Oumaima El Ghoulbzouri en Yasamin Modhej.
De scholen in de RAP-regio Noordoost Brabant hebben gezamenlijk een handreiking opgesteld voor de begeleiding van alle startende leraren in het vo.
Het programma Voortgezet Leren heeft een nieuw magazine uitgebracht vol actuele praktijkvoorbeelden, praktische instrumenten en kennis uit onderzoek over strategisch personeelsbeleid.
In deze podcast Zin in lesgeven gaan Arend Jan Zwarteveen en Peter van der Zwaal in gesprek met Marieke Vos, zij-instromer en docent Nederlands en Renee Beukers, teamleider op het Carolus Clusius College in Zwolle.
De VO-raad heeft een elfdelige podcastserie 'Mijn eerste jaar voor de klas' ontwikkeld. De serie biedt een unieke kans het schooljaar echt door de ogen van (mede-)starters te beleven.
Hoe ziet de begeleiding van startende leraren eruit in de praktijk? En welke lessen zijn daaruit te leren? De VO-raad publiceert een katern met daarin een inkijkje in de inductiepraktijk van acht vo-scholen en de verschillende accenten die daarbij worden gelegd.
ROC Nijmegen zorgt dat starters een zachte landing maken met een sterk Inductie & Onboarding programma en werkt regionaal samen met het Arnhemse Rijn IJssel zodat werknemers zich een leven lang kunnen blijven ontwikkelen. Artikel SOM Mbo.
Hoe organiseer je goed onderwijs voor studenten en zorg je tegelijkertijd goed voor medewerkers? Sylvia Pors, directeur HRM, en Ton Rademaker, coördinator schoolopleiders van Zadkine Rotterdam vertellen hun verhaal, SOM.
Binnen de RAP-regio Amsterdam & Zuid-Kennemerland staat het voorkomen van vroegtijdige uitval van startende leraren al jaren hoog op de agenda.
Onderzoek van Voion toont aan dat voornamelijk individuele kenmerken van startende docenten zoals baanomvang, soort contract en leeftijd sterk samenhangen met de kans om uit te vallen. Karin Wouters, directeur van het Christelijk Lyceum Veenendaal en Arend Smit, bestuursvoorzitter van de stichting Keizer Karel, herkennen de uitkomsten van het onderzoek. Ze vertellen hun verhaal in het magazine Van12tot18.
In deze reeks van de VO-raad vertellen verschillende scholen over hoe zij het begeleiden van startende leraren vormgeven.
In de RAP-regio Friesland werken scholen samen om het personeelstekort op een constructieve manier aan te pakken.
Dat is de oproep van de VO-raad en middelbare school ISG Arcus aan andere scholen. Met een videoreeks over startende leraren in het vo vragen zij aandacht voor goede begeleiding.
Jan Klein, directeur-bestuurder Nuborgh College, vertelt over de ontwikkeling van een psychologische component in de doorlopende leerlijn voor starters in het onderwijs.
Op Het Noordik in Almelo is de afdeling HRM vanaf het begin betrokken bij het landelijke project Begeleiding Startende Leraren. Dit artikel is gepubliceerd door Platform Samen Opleiden & Professionaliseren.
Een kijkje in de keuken van Lyceum Elst, waar rector Jan-Maarten de Wit zich sterk maakt voor goede begeleiding van startende leraren. Dit artikel is gepubliceerd door Platform Samen Opleiden & Professionaliseren.
Een bundeling van mooie praktijkvoorbeelden van BSL, interviews met betrokkenen en randvoorwaarden voor het doen slagen van de begeleiding van startende leraren.
Om kennis te delen, hebben zeven schoolbesturen een platform gecreëerd waarbij verschillende scholen en startende en zittende docenten elkaar kunnen ontmoeten.
Omdat de organisatie zelf veel expertise in huis heeft en om de scholen en medewerkers met elkaar te verbinden, zette Quadraam een eigen huisacademie op: Quriuz.
Achttien Amsterdamse scholen hebben samen gewerkt aan de ontwikkeling van driejarige begeleidingsprogramma’s voor startende leraren.
Op Melanchthon Kralingen krijgt iedere nieuwe medewerker een agressiereductie– en weerbaarheidstraining aangeboden.
Het platform Noord-Holland-Noord ontwikkelde vernieuwende films om leraren aan het vak te binden.
artikel geeft inzicht in de begeleidingstrajecten voor startende leraren op Panta Rhei en de inbedding in het bredere personeelsbeleid.
Kennis delen en netwerken. Het interne loopbaancentrum van OMO, organiseert initiatieven die medewerkers stimuleren hun loopbaan onder de loep te nemen.
Om uitval van beginnende docenten te voorkomen, stimuleert het ministerie van Onderwijs driejarige projecten Begeleiding Startende Leraren.
Artikel uit magazine VO in Ontwikkeling, oktober 2013, over de begeleiding van beginnende leraren
Onderzoek naar de opleidings- en werklocatie van startende leraren in het vo. Door: Voion, januari 2025.
Verkenning naar de mogelijke verklaringen voor de relatief hoge uitstroom uit het voortgezet onderwijs van universitair geschoolde startende docenten. Voion, januari 2025.
Betreft: Literatuuronderzoek naar welke interventies veelbelovend zijn om het lerarentekort terug te dringen. Uitgevoerd door: Ontwikkelkracht en Education Lab, september 2024.
Betreft: Onderzoek naar de ontwikkeling van de arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van de lerarenopleidingen en naar de begeleiding van pas afgestudeerde leraren en zij-instromers in het beroep. In opdracht van: ministerie van OCW. Uitgevoerd door: Centerdata en MOOZ, november 2024.
Betreft: onderzoek naar mogelijke verklaringen voor de ondervertegenwoordiging van onderwijsprofessionals van kleur, en naar de mogelijkheden om meer docenten van kleur aan te trekken en hun uitstroom te verminderen. Door: Voion, mei 2024.
Betreft: Onderzoek naar de ontwikkeling van de arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van de lerarenopleidingen en naar de begeleiding van pas afgestudeerde leraren en zij-instromers in het beroep. In opdracht van: ministerie van OCW. Uitgevoerd door: Centerdata en MOOZ, december 2023.
Betreft: Vertrekredenen leraren en docenten in het po, vo en mbo. Door: ResearchNed. In opdracht van: ministerie van OCW, december 2023.
Betreft: katern over de begeleiding van startende leraren, schoolleiders en bestuurders. Uitgave: VO-academie van de VO-raad, oktober 2023.
2023-meting in het kader van de monitoring van de afspraak in het geactualiseerde Sectorakkoord VO (2018) over de versterking van strategisch personeelsbeleid. Juni 2023. Uitgevoerd door: Universiteit UtrechtIn opdracht van: VO-raad en Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
Een katern van acht casussen die een inkijkje geven in de inductiepraktijk op scholen en de verschillende accenten die daarbij worden gelegd. Uitgave: VO-raad, april 2023.
Betreft: Onderzoek naar de kwaliteit van inductietrajecten bij vo-scholen in de regio Nijmegen. Auteurs: Katrijn Opstoel, Eline den Tuinder, Helma Oolbekkink, juli 2022.
Het onderzoek geeft inzicht in baan- en schoolkenmerken die een sterke relatie vertonen met uitval van startende docenten. Voion, april 2022.
Onderzoeksrapport over de motivatie van zij-instromers om in het technisch vmbo te blijven. Tom Hoogendoorn, augustus 2019. Artikel door SterkTechniekOnderwijs, mei 2021
Onderzoek naar vakspecifieke knelpunten en maatregelen voor de tekortvakken in het voortgezet onderwijs. In opdracht van: Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Uitgevoerd door: CAOP, CentERdata en MOOZ, maart 2021.
2020-meting in het kader van de monitoring van de afspraak in het geactualiseerde Sectorakkoord VO (2018) over de versterking van strategisch personeelsbeleid. Uitgevoerd door: Universiteit Utrecht, Departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap. In opdracht van: VO-raad en Ministerie van OCW, maart 2021.
Een internationaal onderzoek naar de leer- en werkomgeving van leraren en hun schoolleiders in de onderbouw van het voortgezet onderwijs.
Onderzoek door de Lerarenopleiding Rijksuniversiteit Groningen naar de begeleiding van startende docenten in het voortgezet onderwijs.
Goede professionalisering van leraar bepalend voor onderwijskwaliteit
In deze slotpublicatie delen scholen en projectleiders de lessen die zijn geleerd ten aanzien van de inrichting van goede begeleidingstrajecten, de randvoorwaarden en de inbedding in schoolbeleid
Aankomend en beginnend leraren profiteren van opleiding in opleidingsschool
Samenwerking is belangrijk
