Competenties of employability gaat over in hoeverre iemand over de juiste combinatie van kennis, vaardigheden, houding en/of persoonskenmerken beschikt om een bepaalde functie goed uit te kunnen voeren. Activiteiten in het kader van LLO (leven lang ontwikkelen) of LLL (leven lang leren) vallen onder dit domein.

Nieuw in functie

• Inductieprogramma startende schoolleiders – scholengroep Lucas Onderwijs
  Het programma bestaat uit begeleiding door een mentor (organisatieontwikkeling) en een coach (persoonlijk leiderschap), begeleide intervisie en inhoudelijke modules over zaken als financiën, facilitaire zaken, informatiebeheer, kwaliteitszorg en strategisch HRM.
  Meer weten? Bekijk de modules in het document van de Lucas Acadamie >>
  
  
• Inductieprogramma onderwijzend personeel – gemeente Den Haag
  Het Haags Inductie Programma (HIP) wordt onderschreven door alle vo-schoolbesturen in de regio Haaglanden en Den Haag en is ontwikkeld in samenwerking met de gemeente Den Haag. Het aanbod van het HIP bestaat uit professionaliserings- en begeleidingsactiviteiten voor beginnende docenten, docenten die nieuw starten op een school in de Haagse regio, docenten zonder bevoegdheid, zij-instromers en studenten met een aanstelling. Het gaat om individuele coachingstrajecten, intervisiebijeenkomsten, netwerkbijeenkomsten en offline en online professionaliseringsmodules. Voorbeelden van onderwerpen waar in het programma aandacht voor is zijn klassenmanagement, differentiatie, mentoraat, urban education en formatief handelen.
  Meer weten? Bekijk meer informatie op de website van het Haags Inductie Programma >>
  
  
• Inwerktraject Beginnend Schoolleider van de VO-raad
  In dit inwerktraject voor team- of afdelingsleiders met maximaal twee jaar ervaring doen deelnemers kennis op over leidinggeven in het onderwijs en reflecteren ze samen met collega-schoolleiders op hun functie. Het traject bestaat uit het volgen van lezingen en workshops, intervisiesessies, verdeeld over vier dagen. Deelname bedraagt €400,00 excl. BTW.
  Meer weten? Bekijk de informatie over het inwerktraject voor beginnende schoolleiders op de website van de VO-raad >>
  
  Onderzoek [10] naar inductieprogrammas op vo-scholen in de noordelijke provincies laat zien dat docenten minder negatieve emoties en ontevredenheid ervaren en ze zich bekwamer gaan voelen. Daarentegen daalt gedurende de drie jaar het enthousiasme licht.

Professionalisering huidige functie

• Lerarenbeurs - Rijksoverheid
  OCW biedt een beurs aan leraren met een onderwijsbevoegdheid die nog een bachelor- of masteropleiding willen volgen en daarmee hun deskundigheid willen vergroten.
  Meer weten? Bekijk meer informatie op de website van DUO >>
  
  In de periode 2008-2016 heeft ruim 12 procent van de leraren in het vo een Lerarenbeurs toegekend gekregen [13]. Dit zijn meer dan 14.000 leraren. 
  • Uit kwantitatief onderzoek blijkt dat de beurs bijdraagt aan het versterken van het kwalificatieniveau van het lerarenbestand: 20-35 procent had de opleiding niet gevolgd zonder lerarenbeurs, en de meesten (88 procent) werken na een aantal jaar nog in het onderwijs.
  • De helft van leraren die de beurs ontving vindt dat ze beter zijn gaan lesgeven.
  • Het volgen van een masteropleiding (met of zonder lerarenbeurs) lijkt geen effect te hebben op de tevredenheid van leraren. Ze beoordelen de inhoud van het werk, het salaris, de loopbaanmogelijkheden en de werkdruk niet anders.
  • Een vijfde van leraren heeft andere taken gekregen.
  • Het afronden van een opleiding met de lerarenbeurs heeft positief effect op het salaris en de salarisschaal van leraren.
  • Uit kwalitatief onderzoek blijkt dat leraren door de lerarenbeurs breder inzetbaar zijn en dat de kwaliteit van het team verbetert. Leraren zijn actiever betrokken bij ontwikkelingen en krijgen meer professionele ruimte.
    
    Zie ook het onderzoek naar het effect van scholing op duurzame inzetbaarheid dat staat vermeld bij de regeling 83 uur scholing.
    
    
• Promotiebeurs – Rijksoverheid
  NWO ondersteunt leraren met een beurs bij het doen van promotieonderzoek naast hun baan. Er geldt een vrijstelling van het geven van onderwijs voor maximaal 0,4 fte gedurende maximaal 5 jaar. Doel van de beurs is dat de opgedane onderzoekservaring de kwaliteit van het onderwijs verbetert.
  Meer weten? Lees meer over de Promotiebeurs voor leraren op de website van NWO >>
  
  In de periode 2011-2021 kregen 151 leraren in het vo een promotiebeurs.
  Uit kwalitatief onderzoek blijkt dat leraren die met de beurs promoveerden een sterker academisch klimaat op school ervaren, maar volgens sommige leidinggevenden valt dit te bezien. Andere opbrengsten volgens ontvangers van de beurs: persoonlijke groei als docent, betere onderwijskwaliteit [14].
  
  
• Schoolleidersbeurs - gegevens over aanbieder/beheerder volgen nog
  Met de schoolleidersbeurs kunnen schoolleiders een bachelor- of masterstudie financieren.
  
  Zie ook het onderzoek naar het effect van scholing op duurzame inzetbaarheid dat staat vermeld bij de regeling 83 uur scholing.
  
  
• Leernetwerken – scholengroep Lucas Onderwijs
  Leraren met een masterdiploma kunnen via het Leernetwerk masterleraren hun rol als masterleraar verder uitdiepen. In themabijeenkomsten delen deelnemers nieuwe inzichten, aan de hand van wetenschappelijke literatuur.
  Meer weten? Bekijk de pagina Masterleraren op de website van Lucas Academie >>
  
  Andere leernetwerken van Lucas Onderwijs zijn bijvoorbeeld het netwerk Meer- en Hoogbegaafdheid vo en het leernetwerk Examensecretarissen.
  Meer weten? Bekijk de pagina Leernetwerken op de website van Lucas Academie >>
  
  
• Docentenopleidingsteam – scholengemeenschap Canisius
  Het team biedt een begeleidingstraject voor nieuwe medewerkers, of het nu docenten met geen, weinig of veel ervaring zijn. Maar ook docenten die niet nieuw zijn kunnen op maat aanbod krijgen. Het traject duurt 3 jaar en bestaat uit 1 x per periode intervisie, een ontwikkelgesprek en een lesbezoek. Daarnaast vinden er op aanvraag coachingsgesprekken plaats aan de hand van video-opnames van lessen. De coaches zijn schoolopleiders; docenten met coachvaardigheden.
  De inzet is dat docenten dankzij dit traject langer willen blijven werken op de school.
  Meer weten? Bekijk het document Doorlopend leren van Platform Samen Opleiden >> 
  
  De school laat weten dat door leerlingkrimp het aantal nieuwe docenten is teruggelopen, en dat is terug te zien in het aantal docenten dat van het docentenopleidingsteam gebruik maakt; tot 2020 namen jaarlijks 40 docenten deel, vanaf 2020 zijn dat er ca 15-20 per jaar.
  De school maakt in totaal 1 fte vrij voor het docentenopleidingsteam, te verdelen over vijf schoolopleiders. Harde cijfers over resultaten zijn er niet, deelnemers geven volgens de school wel aan blij te zijn met het traject.
  
  
• Samen een leven lang leren en ontwikkelen bij Dunamare onderwijs
  Voor vakdocenten, onderwijsondersteuners of leidinggevenden heeft de Dunamare Academie een programma boordevol trainingen en workshops op tal van onderwerpen.

  Meer weten? Bekijk de pagina van de Dunamare academie.

Ontwikkeling t.b.v. andere rol of functie

• Oriëntatie op leiderschap VO – scholengroep PCOU Willibrord
  In samenwerking met de VO-raad opgezette training voor docenten met management-ambities. Afdelingsleiders op de eigen scholen verzorgen een deel van deze oriëntatie. Deelnemers die schoolleider willen worden volgen na deze oriëntatie nog een middenmanagement-training. De VO-raad biedt het oriëntatietraject ook zelf aan, het gaat dan om drie fysieke bijeenkomsten van 16-20u.
  
  Meer weten? Bekijk de pagina Oriëntatie op leiderschap op de website van het PCOU Willibrord >> 
  En meer informatie op de website van de VO-Academie voor de Oriëntatie op leiderschap >>
  
  Bij PCOU namen 16 medewerkers in 2021-2022 deel aan deze oriëntatie, zij beoordeelden de activiteit op een schaal van 1-10 met het cijfer 8.
  De VO-raad biedt de oriëntatie aan sinds tien jaar. Jaarlijks nemen zo’n veertig docenten deel. De helft wil na afloop direct aan de slag als teamleider of schoolleider, de andere helft wil daar om uiteenlopende redenen nog mee wachten. Een enkeling heeft na dit traject geen management-ambitie meer. Deelname kost bij de VO-raad 400 euro.
  De VO-raad meldt dat verschillende scholen werken met opleidingsplekken voor team- en afdelingsleiders, waarin kandidaten eerst op tijdelijke basis functioneren in de rol van leidinggevende, om te kijken of de nieuwe rol past en bevalt. Met deze werkwijze zijn positieve ervaringen opgedaan [15].
  
  
• Intern mobiliteitsbeleid – scholengroep Alberdingk Thijm
  Binnen de scholengroep kunnen medewerkers veranderen van functie. Maar medewerkers in het vo kunnen ook kiezen voor een po-school binnen de scholengroep, of wisselen van locatie, bijvoorbeeld omdat het onderwijsconcept op een andere locatie ze aanspreekt.
  Meer weten? Bekijk het document Doorlopend leren van Platform Samen Opleiden >>
  
  

• Lucas Academie
  De Lucas Academie is een onderdeel van Lucas Onderwijs en richt zich op de professionele ontwikkeling van leraren, schoolleiders en andere medewerkers binnen het onderwijs. De academie biedt een breed scala aan activiteiten zoals inspiratiesessies, verdiepende leergangen, webinars en leernetwerken. Lees meer over de Lucas Academie >>
  

• Training medezeggenschap en ondernemingsraad – CNV
  Medewerkers leren in verschillende bijeenkomsten over de rechten en plichten van de OR, hoe ze effectieve medezeggenschap kunnen voeren en hoe ze een ambitiegesprek kunnen voeren met het bevoegd gezag.
  Meer weten? Lees meer over de training op de website van CNV >>
  
  
• Workshop solliciteren en netwerken – scholengroep Ons Middelbaar Onderwijs (OMO)
  Voor alle medewerkers van de scholengroep die binnen of buiten OMO op zoek zijn naar ander werk. Deelnemers krijgen zicht op de arbeidsmarkt, updaten hun cv en bereiden een sollicitatiegesprek voor.
  Meer weten? Bekijk de pagina Solliciteren en netwerken op de website van ProMotion, het interne loopbaancentrum voor alle medewerkers van OMO >>