Historisch
In de afgelopen vijf jaar is het aantal leerlingen landelijk gedaald met zo’n 1 procent. In die periode is er alleen in de vier grote steden en omliggende gebieden sprake geweest van groei van het aantal leerlingen. In de meeste andere regio’s is het aantal leerlingen gedaald. In Limburg daalde het aantal leerlingen sterk. Het sterkst daalde het aantal leerlingen in de regio Noord-Limburg, namelijk met ruim 9 procent in de afgelopen 5 jaar.
Prognose
Verwacht wordt dat het aantal leerlingen in de komende vijf jaar met ongeveer 3 procent zal dalen in Nederland. Alleen in de grote steden en omliggende gebieden groeit het aantal leerlingen naar verwachting komende jaren nog. In de meeste andere regio’s van Nederland zal het aantal leerlingen naar verwachting komende jaren afnemen. In Limburg verwachten we een daling met ruim 3 procent. Lees meer over de bijzonderheden van deze leerlingenprognose>>
Historisch
Landelijk is het aantal leraren in de periode 2018-2022 toegenomen met 0,7 procent. In de regio Limburg nam het aantal leraren over deze periode af, met name in Weert. Daarbij is in Maastricht Mergelland, Noord-Limburg, en Parkstad Limburg wel een toename van het aantal leerkrachten waarneembaar vanaf 2020. Ondanks deze toename, is er over de gehele periode echter nog sprake van een daling.
Prognose
De vraag naar leraren, oftewel de werkgelegenheid, geeft aan hoeveel behoefte er is aan leraren. Doordat het aantal leerlingen de komende jaren naar verwachting landelijk zal afnemen, wordt verwacht dat de landelijke werkgelegenheid eveneens afneemt. In Limburg wordt een sterke daling verwacht van ongeveer 4 procent. De werkgelegenheid in Noord-Limburg neemt naar verwachting zelfs met ruim 6 procent af.
Prognose onvervulde vraag leraren
De onvervulde vraag is de werkgelegenheid die resteert na instroom. Met andere woorden, dit is het aantal fte waarvan wordt verwacht dat deze niet kunnen worden ingevuld. Zonder beleidsingrijpen staat het voortgezet onderwijs in 2027 landelijk een tekort van ruim 2.200 fte aan leraren te wachten. In de regio Limburg wordt in totaal een tekort verwacht van 96 fte in 2027. Het grootste tekort wordt verwacht in Zuid-Limburg, namelijk 54 fte in 2027.
Relatieve onvervulde vraag leraren
De relatieve onvervulde vraag is de onvervulde vraag ten opzichte van de werkgelegenheid. Dit geeft een indicatie van de omvang van de tekortenproblematiek in de regio. Landelijk groeit het tekort aan leraren, en ook in de regio Limburg neemt het tekort aan leraren de komende jaren toe. De grootste relatieve tekorten worden verwacht in regio’s Noord-Limburg en Zuid-Limburg. De verwachting is dat daar in 2027 respectievelijk 3,5 procent en 3,4 procent van de werkgelegenheid niet vervuld kan worden. Landelijk ligt dit percentage op 3,8 procent.
Onvervulde vraag leraren per vak
In de regio Limburg wordt in totaal een lerarentekort verwacht van 96 fte in 2027. Dit tekort concentreert zich rondom specifieke vakken. Landelijk worden de grootste tekorten verwacht in de taal- en bètavakken. In regio Limburg worden de grootste tekorten verwacht in wiskunde, Frans, Nederlands, natuurkunde en Duits.
De meeste lessen worden gegeven door een bevoegde leraar, namelijk in totaal 88 procent. Maar wanneer het niet mogelijk is om een bevoegde leraar voor de klas te zetten, kan het zijn dat er lessen worden gegeven door iemand zonder de juiste bevoegdheid. Als de leraar onbevoegd is, kan het zijn dat deze wel benoembaar is op grond van een uitzonderingspositie, bijvoorbeeld onderbevoegd, zij-instromer of omscholer die de opleiding nog niet heeft afgerond. In Limburg worden relatief veel lessen bevoegd gegeven. Zo wordt in Midden-Limburg ruim 94 procent van de lessen bevoegd gegeven, terwijl slechts 1,5 procent onbevoegd wordt gegeven.
Personeel naar leeftijd
Ook de uitstroom van personeel is in grote mate van invloed op de vraag naar onderwijspersoneel. De leeftijdsopbouw van het personeel geeft een indicatie van de verwachte uitstroom naar pensioen. Landelijk is ongeveer een kwart van het personeel jonger dan 35 jaar en ongeveer 28 procent 55 jaar of ouder. In de regio Limburg zijn gemiddeld iets meer oudere en iets minder jongere onderwijsmedewerkers.
Personeel naar aanstellingsomvang
Het aandeel personeel met een contract kleiner dan 0,8 fte varieert in de verschillende arbeidsmarktregio’s tussen de 20 en 33 procent. In sommige regio’s werkt het personeel dus gemiddeld meer uren dan in andere regio’s. In de regio Limburg werkt een relatief groot deel van het personeel voltijds.
Personeel naar functie
De samenstelling van het personeel is onderverdeeld in vier functiegroepen. Dit zegt iets over de manier waarop het onderwijs is georganiseerd. Het aandeel leraren varieert in de verschillende arbeidsmarktregio’s tussen de 62 en 78 procent en het aandeel onderwijsondersteunend personeel tussen de 21 en 33 procent. Het aandeel directieleden fluctueert tussen 1 en 6 procent. Limburg kent dus een relatief hoog aandeel leraren en onderwijsondersteunend personeel tegenover een laag aandeel directieleden.
Het aanbod van leraren wordt bepaald door de instroom van leraren uit de stille reserve of vanuit de lerarenopleidingen. Gediplomeerden van de lerarenopleidingen zijn direct beschikbaar voor het onderwijs. Het aantal studenten dat kiest voor een lerarenopleiding geeft een indicatie van het toekomstige aanbod van leraren.
Deze cijfers zijn gebaseerd op diploma- en instroom gegevens van de lerarenopleidingen aan de volgende hogescholen/universiteiten: Fontys Hogescholen.
Noord-Limburg
Beesel, Bergen (L), Gennep, Horst aan de Maas, Peel en Maas, Venlo, Venray
Midden-Limburg
Cranendonck, Echt-Susteren, Leudal, Maasgouw, Nederweert, Roerdalen, Roermond, Weert
Zuid-Limburg
Beek, Beekdaelen, Brunssum, Eijsden-Margraten, Gulpen-Wittem, Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Maastricht, Meerssen, Simpelveld, Sittard-Geleen, Stein, Vaals, Valkenburg aan de Geul, Voerendaal
Bekijk hier de regionale arbeidsmarktramingen voor deze regio die in opdracht van het ministerie van OCW zijn opgesteld door Centerdata.
Wilt u ook inzicht in de personeelsontwikkeling op regionaal-, bestuurs-, school-, vestigings- of teamniveau voor de komende jaren? Ga dan aan de slag met het Scenariomodel-VO. Het instrument zet leerlingenprognoses op basis van cijfers van DUO, het CBS en het Planbureau voor de leefomgeving af tegen uw geanonimiseerde personeelsgegevens. Zo wordt per vak en/of functie duidelijk of er in de toekomst sprake zal zijn van over- of ondercapaciteit. Ook kunnen scholen gezamenlijk en/of op regionaal niveau een strategische personeelsplanning maken.
Advies
De adviseurs van Voion ondersteunen regio's in het voortgezet onderwijs met de aanpak van het lerarentekort. Ze organiseren landelijke en regionale kennisdelingsbijeenkomsten en ondersteunen bij het uitwisselen van ervaringen in en tussen de regio’s.
Disclaimer
De informatie op deze pagina is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Niettemin aanvaardt Voion geen aansprakelijkheid voor eventueel voorkomende onjuistheden.