Historisch
In de afgelopen vijf jaar is het aantal leerlingen landelijk gedaald met zo’n 1 procent. In die periode is er alleen in de vier grote steden en omliggende gebieden sprake geweest van groei van het aantal leerlingen. In de meeste andere regio’s is het aantal leerlingen gedaald. In Zuid-Holland-Zuid is het aantal leerlingen gemiddeld gestegen met ruim een procent. De sterkte stijging heeft plaatsgevonden in Rotterdam, met ruim 5 procent.
Prognose
Verwacht wordt dat het aantal leerlingen in de komende vijf jaar met ongeveer 3 procent zal dalen in Nederland. Met name in de vier grote steden groeit het aantal leerlingen naar verwachting komende jaren nog. In de meeste andere regio’s van Nederland zal het aantal leerlingen naar verwachting komende jaren afnemen. In Rotterdam en regio Drechtsteden verwachten we dat het aantal leerlingen gaat stijgen, terwijl in Gorinchem en Rijnmond een daling wordt verwacht. Lees meer over de bijzonderheden van deze leerlingenprognose>>
Historisch
Landelijk is het aantal leraren in de periode 2017-2021 afgenomen met 1,8 procent. In de regio Zuid-Holland Zuid nam het aantal leraren juist toe.
Prognose
De vraag naar leraren, oftewel de werkgelegenheid, geeft aan hoeveel behoefte er is aan leraren. Doordat het aantal leerlingen de komende jaren naar verwachting landelijk zal afnemen, wordt verwacht dat de landelijke werkgelegenheid eveneens afneemt. In Zuid-Holland Zuid wordt juist verwacht dat de werkgelegenheid gaat toenemen. Alleen in Gorinchem wordt een daling in de werkgelegenheid verwacht.
Prognose onvervulde vraag leraren
De onvervulde vraag is de werkgelegenheid die resteert na instroom. Met andere woorden, dit is het aantal fte waarvan wordt verwacht dat deze niet kunnen worden ingevuld. Zonder beleidsingrijpen staat het voortgezet onderwijs in 2027 landelijk een tekort van ruim 2.200 fte aan leraren te wachten. In de regio Zuid-Holland Zuid wordt in totaal een tekort verwacht van 253 fte in 2027. Het grootste tekort wordt verwacht in regio Rotterdam, namelijk 106 fte in 2027.
Relatieve onvervulde vraag leraren
De relatieve onvervulde vraag is de onvervulde vraag ten opzichte van de werkgelegenheid. Dit geeft een indicatie van de omvang van de tekortenproblematiek in de regio. Landelijk groeit het tekort aan leraren, en ook in de regio Zuid-Holland Zuid neemt het tekort aan leraren de komende jaren toe. De grootste relatieve tekorten worden verwacht in regio Rotterdam. De verwachting is dat daar in 2027 ongeveer 4,3 procent van de werkgelegenheid niet vervuld kan worden. Landelijk ligt dit percentage op zo’n 3,8 procent.
Onvervulde vraag leraren per vak
In de regio Zuid-Holland Zuid wordt in totaal een lerarentekort verwacht van 253 fte in 2027. Dit tekort concentreert zich rondom specifieke vakken. Landelijk worden de grootste tekorten verwacht in de taal- en bètavakken. In regio Zuid-Holland Zuid worden de grootste tekorten verwacht in Nederlands, wiskunde, Frans, natuurkunde en Duits.
De meeste lessen worden gegeven door een bevoegde leraar, namelijk in totaal 88 procent. Maar wanneer het niet mogelijk is om een bevoegde leraar voor de klas te zetten, kan het zijn dat er lessen worden gegeven door iemand zonder de juiste bevoegdheid. Als de leraar onbevoegd is, kan het zijn dat deze wel benoembaar is op grond van een uitzonderingspositie, bijvoorbeeld onderbevoegd, zij-instromer of omscholer die de opleiding nog niet heeft afgerond. In de regio Zuid-Holland-Zuid worden relatief weinig bevoegde lessen gegeven, namelijk slechts ongeveer 84 procent. Wel worden er opvallend veel lessen door een benoembare docent gegeven. In Gorinchem ligt dit percentage op ruim 15 procent, terwijl dit landelijk ruim 8 procent is.
Personeel naar leeftijd
Ook de uitstroom van personeel is in grote mate van invloed op de vraag naar onderwijspersoneel. De leeftijdsopbouw van het personeel geeft een indicatie van de verwachte uitstroom naar pensioen. Landelijk is ongeveer een kwart van het personeel jonger dan 35 jaar en ongeveer 29 procent 55 jaar of ouder. In Zuid-Holland Zuid werken relatief iets meer jongeren en iets minder ouderen.
Personeel naar aanstellingsomvang
Het aandeel personeel met een contract kleiner dan 0,8 fte varieert in de verschillende arbeidsmarktregio’s tussen de 21 en 34 procent. In sommige regio’s werkt het personeel dus gemiddeld meer uren dan in andere regio’s. In Zuid-Holland Zuid werkt ongeveer driekwart van het personeel voltijds.
Personeel naar functie
De samenstelling van het personeel is onderverdeeld in vier functiegroepen. Dit zegt iets over de manier waarop het onderwijs is georganiseerd. Het aandeel leraren varieert in de verschillende arbeidsmarktregio’s tussen de 67 en 77 procent en het aandeel onderwijsondersteunend personeel tussen de 21 en 29 procent. Het aandeel directieleden fluctueert tussen 2 en 6 procent. De verdeling tussen functies in Zuid-Holland Zuid volgt de landelijke trend.
Het aanbod van leraren wordt bepaald door de instroom van leraren uit de stille reserve of vanuit de lerarenopleidingen. Gediplomeerden van de lerarenopleidingen zijn direct beschikbaar voor het onderwijs. Het aantal studenten dat kiest voor een lerarenopleiding geeft een indicatie van het toekomstige aanbod van leraren.
Deze cijfers zijn gebaseerd op diploma- en instroom gegevens van de lerarenopleidingen aan de volgende hogescholen/universiteiten: Hogeschool Rotterdam.
Drechtsteden
Alblasserdam, Dordrecht, Hardinxveld-Giessendam, Hendrik-Ido-Ambacht, Papendrecht, Sliedrecht, Zwijndrecht
Gorinchem
Gorinchem, Molenlanden, Vijfheerenlanden
Rijnmond
Albrandswaard, Barendrecht, Capelle aan den IJssel, Goeree-Overflakkee, Hoeksche Waard, Krimpen aan den IJssel, Maassluis, Nissewaard, Ridderkerk, Rotterdam (stad), Schiedam, Vlaardingen, Voorne aan Zee, Zuidplas
Bekijk hier de regionale arbeidsmarktramingen voor deze regio die in opdracht van het ministerie van OCW zijn opgesteld door Centerdata.
Wilt u ook inzicht in de personeelsontwikkeling op regionaal-, bestuurs-, school-, vestigings- of teamniveau voor de komende jaren? Ga dan aan de slag met het Scenariomodel-VO. Het instrument zet leerlingenprognoses op basis van cijfers van DUO, het CBS en het Planbureau voor de leefomgeving af tegen uw geanonimiseerde personeelsgegevens. Zo wordt per vak en/of functie duidelijk of er in de toekomst sprake zal zijn van over- of ondercapaciteit. Ook kunnen scholen gezamenlijk en/of op regionaal niveau een strategische personeelsplanning maken.
Advies
De adviseurs van Voion ondersteunen regio's in het voortgezet onderwijs met de aanpak van het lerarentekort. Ze organiseren landelijke en regionale kennisdelingsbijeenkomsten en ondersteunen bij het uitwisselen van ervaringen in en tussen de regio’s.
Disclaimer
De informatie op deze pagina is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Niettemin aanvaardt Voion geen aansprakelijkheid voor eventueel voorkomende onjuistheden.