Historisch
In de afgelopen vijf jaar is het aantal leerlingen landelijk gedaald met zo’n 1 procent. In die periode is er in de vier grote steden en omliggende gebieden sprake geweest van groei van het aantal leerlingen. In de meeste andere regio’s is het aantal leerlingen gedaald. In de stad Utrecht steeg het aantal leerlingen in de afgelopen jaren sterk, met ruim 16 procent. In Amersfoort en Midden-Utrecht daalde het aantal leerlingen licht.
Prognose
Verwacht wordt dat het aantal leerlingen in de komende vijf jaar met ongeveer 3 procent zal dalen in Nederland. Met name in de vier grote steden groeit het aantal leerlingen naar verwachting komende jaren nog. In de meeste andere regio’s van Nederland zal het aantal leerlingen naar verwachting komende jaren afnemen. Ditzelfde beeld zien we in de regio Utrecht. Er wordt een verdere stijging verwacht in de stad Utrecht, terwijl de andere regio’s naar verwachting te maken krijgen met een daling van het aantal leerlingen. Lees meer over de bijzonderheden van deze leerlingenprognose>>
Historisch
Landelijk is het aantal leraren in de periode 2018-2022 toegenomen met 0,7 procent. In de regio Utrecht nam het aantal leraren met 3,4 procent toe, dankzij een stijging van 20,7 procent in de stad Utrecht.
Prognose
De vraag naar leraren, oftewel de werkgelegenheid, geeft aan hoeveel behoefte er is aan leraren. Doordat het aantal leerlingen de komende jaren naar verwachting landelijk zal afnemen, wordt verwacht dat de landelijke werkgelegenheid eveneens afneemt. Ook in de regio Utrecht wordt verwacht dat de werkgelegenheid afneemt. De sterkste afname wordt verwacht in Midden-Utrecht.
Prognose onvervulde werkgelegenheid leraren
De onvervulde werkgelegenheid is de werkgelegenheid die resteert na instroom. Met andere woorden, dit is het aantal fte waarvan wordt verwacht dat deze niet kunnen worden ingevuld. Zonder beleidsingrijpen staat het voortgezet onderwijs in 2028 landelijk een tekort van ruim 2910 fte aan leraren te wachten. In de regio Utrecht wordt in totaal een tekort verwacht van 238 fte in 2028. Het grootste tekort wordt verwacht in Midden-Utrecht, namelijk 103 fte in 2028.
Relatieve onvervulde werkgelegenheid leraren
De relatieve onvervulde werkgelegenheid is de onvervulde werkgelegenheid ten opzichte van de werkgelegenheid. Dit geeft een indicatie van de omvang van de tekortenproblematiek in de regio. Landelijk groeit het tekort aan leraren, en ook in de regio Utrecht neemt het tekort aan leraren de komende jaren toe. De grootste relatieve tekorten worden verwacht in Amersfoort en Midden-Utrecht. De verwachting is dat daar in 2028 ruim 5,8 procent van de werkgelegenheid niet vervuld kan worden. Landelijk ligt dit percentage op zo’n 5 procent.
Onvervulde werkgelegenheid leraren per vak
In de regio Utrecht wordt in totaal een lerarentekort verwacht van 238 fte in 2028. Dit tekort concentreert zich rondom specifieke vakken. Landelijk worden de grootste tekorten verwacht in de taal- en bètavakken. In regio Utrecht worden de grootste tekorten verwacht in Nederlands, wiskunde, Duits, Frans, scheikunde en natuurkunde.
De meeste lessen worden gegeven door een bevoegde leraar, namelijk in totaal landelijk 86 procent. Maar wanneer het niet mogelijk is om een bevoegde leraar voor de klas te zetten, kan het zijn dat er lessen worden gegeven door iemand zonder de juiste bevoegdheid. Als de leraar onbevoegd is, kan het zijn dat deze wel benoembaar is op grond van een uitzonderingspositie, bijvoorbeeld onderbevoegd, zij-instromer of omscholer die de opleiding nog niet heeft afgerond. In Amersfoort wordt 84,3 procent van de lessen gegeven door bevoegde docenten, in Midden Utrecht 87,7 procent en in Utrecht Stad 82,6 procent.
Personeel naar leeftijd
Ook de uitstroom van personeel is in grote mate van invloed op de vraag naar onderwijspersoneel. De leeftijdsopbouw van het personeel geeft een indicatie van de verwachte uitstroom naar pensioen. Landelijk is ongeveer een kwart van het personeel jonger dan 35 jaar en ongeveer 28 procent 55 jaar of ouder. In de regio Utrecht, met name in de stad Utrecht, werken relatief veel jongere en weinig oudere leraren.
Personeel naar aanstellingsomvang
Het aandeel personeel met een contract kleiner dan 0,8 fte varieert in de verschillende arbeidsmarktregio’s tussen de 20 en 33 procent. In sommige regio’s werkt het personeel dus gemiddeld meer uren dan in andere regio’s. In de regio Utrecht werkt zo’n 32 procent van de onderwijsmedewerkers in deeltijd.
Personeel naar functie
De samenstelling van het personeel is onderverdeeld in vier functiegroepen. Dit zegt iets over de manier waarop het onderwijs is georganiseerd. Het aandeel leraren varieert in de verschillende arbeidsmarktregio’s tussen de 62 en 78 procent en het aandeel onderwijsondersteunend personeel tussen de 21 en 33 procent. Het aandeel directieleden fluctueert tussen 1 en 6 procent. Dit beeld zien we terug in de regio Utrecht.
Het aanbod van leraren wordt bepaald door de instroom van leraren uit de stille reserve of vanuit de lerarenopleidingen. Gediplomeerden van de lerarenopleidingen zijn direct beschikbaar voor het onderwijs. Het aantal studenten dat kiest voor een lerarenopleiding geeft een indicatie van het toekomstige aanbod van leraren.
Deze cijfers zijn gebaseerd op diploma- en instroom gegevens van de lerarenopleidingen aan de volgende hogescholen/universiteiten: Hogeschool Utrecht en Universiteit Utrecht.
Amersfoort
Amersfoort, Baarn, Bunschoten, Leusden, Nijkerk, Soest, Woudenberg
Midden-Utrecht
De Bilt, Bunnik, Houten, IJsselstein, Lopik, Montfoort, Nieuwegein, Oudewater, Stichtse Vecht, Utrecht (stad), Utrechtse Heuvelrug, Wijk bij Duurstede, Woerden, Zeist
Bekijk hier de regionale arbeidsmarktramingen voor deze regio die in opdracht van het ministerie van OCW zijn opgesteld door Centerdata.
Wilt u ook inzicht in de personeelsontwikkeling op regionaal-, bestuurs-, school-, vestigings- of teamniveau voor de komende jaren? Ga dan aan de slag met het Scenariomodel-VO. Het instrument zet leerlingenprognoses op basis van cijfers van DUO, het CBS en het Planbureau voor de leefomgeving af tegen uw geanonimiseerde personeelsgegevens. Zo wordt per vak en/of functie duidelijk of er in de toekomst sprake zal zijn van over- of ondercapaciteit. Ook kunnen scholen gezamenlijk en/of op regionaal niveau een strategische personeelsplanning maken.
Advies
De adviseurs van Voion ondersteunen regio's in het voortgezet onderwijs met de aanpak van het lerarentekort. Ze organiseren landelijke en regionale kennisdelingsbijeenkomsten en ondersteunen bij het uitwisselen van ervaringen in en tussen de regio’s.
Disclaimer
De informatie op deze pagina is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Niettemin aanvaardt Voion geen aansprakelijkheid voor eventueel voorkomende onjuistheden.