Arbo Vo 151

Arbeidsmarktcijfers van Friesland

Met de arbeidsmarktgegevens op deze pagina ziet u in één oogopslag welke ontwikkelingen, trends en knelpunten zich voordoen in deze regio. Ook kunt u deze regio benchmarken met andere regio's.

Zodra nieuwe actuele informatie beschikbaar komt, breiden we het aantal grafieken op deze pagina uit.

Ontwikkeling aantal leerlingen

Historisch 

In de afgelopen vijf jaar is het aantal leerlingen landelijk gedaald met zo’n 1 procent. In die periode is er alleen in de grote steden en omliggende gebieden sprake geweest van groei van het aantal leerlingen. In de meeste andere regio’s is het aantal leerlingen gedaald. Ook in Friesland zien we een daling in het aantal leerlingen van ruim 2 procent.

Prognose 

Verwacht wordt dat het aantal leerlingen in de komende vijf jaar met ongeveer 3 procent zal dalen in Nederland. Alleen in de grote steden en omliggende gebieden groeit het aantal leerlingen naar verwachting komende jaren nog. In de meeste andere regio’s van Nederland zal het aantal leerlingen naar verwachting komende jaren afnemen. In Friesland verwachten we een sterke daling van zo’n 9 procent. Lees meer over de bijzonderheden van deze leerlingenprognose>>

Ontwikkeling aantal leraren

Historisch 

Landelijk is het aantal leraren in de periode 2018-2022 toegenomen met 0,7 procent. In de regio Friesland nam het aantal leraren in het afgelopen jaar ook toe, maar blijft over de gehele periode van 2018 – 2022 sprake van een daling.  

Prognose 
De vraag naar leraren, oftewel de werkgelegenheid, geeft aan hoeveel behoefte er is aan leraren. Doordat het aantal leerlingen de komende jaren naar verwachting landelijk zal afnemen, wordt verwacht dat de landelijke werkgelegenheid eveneens afneemt Ook in Friesland wordt een afname verwacht, wat in 2028 naar verwachting op 2.095 fte zal liggen.

Onvervulde werkgelegenheid

Prognose onvervulde werkgelegenheid leraren
De onvervulde werkgelegenheid is de werkgelegenheid die resteert na instroom. Met andere woorden, dit is het aantal fte waarvan wordt verwacht dat deze niet kunnen worden ingevuld. Zonder beleidsingrijpen staat het voortgezet onderwijs in 2028 landelijk een tekort van ruim 2910 fte aan leraren te wachten. In de regio Friesland wordt in totaal een tekort verwacht van 78 fte in 2028.

Relatieve onvervulde werkgelegenheid leraren
De relatieve onvervulde werkgelegenheid is de onvervulde werkgelegenheid ten opzichte van de werkgelegenheid. Dit geeft een indicatie van de omvang van de tekortenproblematiek in de regio. Landelijk groeit het tekort aan leraren. In de regio Friesland neemt het percentage werkgelegenheid dat niet vervuld kan worden iets af. De verwachting is dat in 2028 ongeveer 3,7 procent van de werkgelegenheid niet vervuld kan worden. Landelijk ligt dit percentage op zo’n 5 procent.

Onvervulde werkgelegenheid leraren per vak
In de regio Friesland wordt in totaal een lerarentekort verwacht van 78 fte in 2028. Dit tekort concentreert zich rondom specifieke vakken. Landelijk worden de grootste tekorten verwacht in de taal- en bètavakken. In regio Friesland worden de grootste tekorten verwacht in Nederlands, wiskunde, Duits, scheikunde en natuurkunde.

Bevoegd, benoembaar en onbevoegd gegeven lesuren

De meeste lessen worden gegeven door een bevoegde leraar, namelijk in totaal landelijk 86 procent. Maar wanneer het niet mogelijk is om een bevoegde leraar voor de klas te zetten, kan het zijn dat er lessen worden gegeven door iemand zonder de juiste bevoegdheid. Als de leraar onbevoegd is, kan het zijn dat deze wel benoembaar is op grond van een uitzonderingspositie, bijvoorbeeld onderbevoegd, zij-instromer of omscholer die de opleiding nog niet heeft afgerond. In Friesland wordt 87,9 procent van de lessen gegeven door een bevoegde leraar.

Samenstelling personeel

Personeel naar leeftijd 

Ook de uitstroom van personeel is in grote mate van invloed op de vraag naar onderwijspersoneel. De leeftijdsopbouw van het personeel geeft een indicatie van de verwachte uitstroom naar pensioen. Landelijk is ongeveer een kwart van het personeel jonger dan 35 jaar en ongeveer 28 procent 55 jaar of ouder. In de regio Friesland zijn gemiddeld iets meer oudere en iets minder jongere onderwijsmedewerkers. 

Personeel naar aanstellingsomvang 

Het aandeel personeel met een contract kleiner dan 0,8 fte varieert in de verschillende arbeidsmarktregio’s tussen de 20 en 33 procent. In sommige regio’s werkt het personeel dus gemiddeld meer uren dan in andere regio’s. In de regio Friesland werkt een relatief groot deel van het personeel voltijds. 

Personeel naar functie 

De samenstelling van het personeel is onderverdeeld in vier functiegroepen. Dit zegt iets over de manier waarop het onderwijs is georganiseerd. Het aandeel leraren varieert in de verschillende arbeidsmarktregio’s tussen de 62 en 78 procent en het aandeel onderwijsondersteunend personeel tussen de 21 en 33 procent. Het aandeel directieleden fluctueert tussen 1 en 6 procent. 
Friesland kent dus een relatief hoog aandeel leraren en onderwijsondersteunend personeel tegenover een laag aandeel directieleden. 

Aanbod van leraren

Het aanbod van leraren wordt bepaald door de instroom van leraren uit de stille reserve of vanuit de lerarenopleidingen. Gediplomeerden van de lerarenopleidingen zijn direct beschikbaar voor het onderwijs. Het aantal studenten dat kiest voor een lerarenopleiding geeft een indicatie van het toekomstige aanbod van leraren.
Deze cijfers zijn gebaseerd op diploma- en instroom gegevens van de lerarenopleidingen aan de volgende hogescholen/universiteiten: NHL Stenden Hogeschool. 

Regio-indeling Friesland

Friesland
Achtkarspelen, Ameland, Dantumadiel, De Fryske Marren, Harlingen, Heerenveen, Leeuwarden, Noardeast-Fryslân, Ooststellingwerf, Opsterland, Schiermonnikoog, Smallingerland, Súdwest Fryslân, Terschelling, Tytsjerksteradiel, Vlieland, Waadhoeke, Weststellingwerf 

De arbeidsmarkt voor leraren vo 2023-2028 (Centerdata, december 2023)

Bekijk hier de regionale arbeidsmarktramingen voor deze regio die in opdracht van het ministerie van OCW zijn opgesteld door Centerdata. 

Nog meer inzicht? 

Wilt u ook inzicht in de personeelsontwikkeling op regionaal-, bestuurs-, school-, vestigings- of teamniveau voor de komende jaren? Ga dan aan de slag met het Scenariomodel-VO. Het instrument zet leerlingenprognoses op basis van cijfers van DUO, het CBS en het Planbureau voor de leefomgeving af tegen uw geanonimiseerde personeelsgegevens. Zo wordt per vak en/of functie duidelijk of er in de toekomst sprake zal zijn van over- of ondercapaciteit. Ook kunnen scholen gezamenlijk en/of op regionaal niveau een strategische personeelsplanning maken. 

Advies
De adviseurs van Voion ondersteunen regio's in het voortgezet onderwijs met de aanpak van het lerarentekort. Ze organiseren landelijke en regionale kennisdelingsbijeenkomsten en ondersteunen bij het uitwisselen van ervaringen in en tussen de regio’s.       

Disclaimer
De informatie op deze pagina is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Niettemin aanvaardt Voion geen aansprakelijkheid voor eventueel voorkomende onjuistheden.

 

Bekijk ook

Naar boven