Competenties of employability gaat over in hoeverre iemand over de juiste combinatie van kennis, vaardigheden, houding en/of persoonskenmerken beschikt om een bepaalde functie goed uit te kunnen voeren. Activiteiten in het kader van LLO (leven lang ontwikkelen) of LLL (leven lang leren) vallen onder dit domein.
Nieuw in functie
- Inductieprogramma startende schoolleiders – scholengroep Lucas Onderwijs
Het programma bestaat uit begeleiding door een mentor (organisatieontwikkeling) en een coach (persoonlijk leiderschap), begeleide intervisie en inhoudelijke modules over zaken als financiën, facilitaire zaken, informatiebeheer, kwaliteitszorg en strategisch HRM.
Meer weten? Bekijk de modules in het document van de Lucas Acadamie >>
- Inductieprogramma onderwijzend personeel – gemeente Den Haag
Het Haags Inductie Programma (HIP) wordt onderschreven door alle vo-schoolbesturen in de regio Haaglanden en Den Haag en is ontwikkeld in samenwerking met de gemeente Den Haag. Het aanbod van het HIP bestaat uit professionaliserings- en begeleidingsactiviteiten voor beginnende docenten, docenten die nieuw starten op een school in de Haagse regio, docenten zonder bevoegdheid, zij-instromers en studenten met een aanstelling. Het gaat om individuele coachingstrajecten, intervisiebijeenkomsten, netwerkbijeenkomsten en offline en online professionaliseringsmodules. Voorbeelden van onderwerpen waar in het programma aandacht voor is zijn klassenmanagement, differentiatie, mentoraat, urban education en formatief handelen.
Meer weten? Bekijk meer informatie op de website van het Haags Inductie Programma >>
Zie ook het Inwerktraject Beginnend Schoolleider van de VO-raad
In dit inwerktraject voor team- of afdelingsleiders met maximaal twee jaar ervaring doen deelnemers kennis op over leidinggeven in het onderwijs en reflecteren ze samen met collega-schoolleiders op hun functie. Het traject bestaat uit het volgen van lezingen en workshops, intervisiesessies, verdeeld over vier dagen. Deelname bedraagt €400,00 excl. BTW.
Meer weten? Bekijk de informatie over het inwerktraject voor beginnende schoolleiders op de website van de VO-raad >>
Onderzoek [10] naar inductieprogrammas op vo-scholen in de noordelijke provincies laat zien dat docenten minder negatieve emoties en ontevredenheid ervaren en ze zich bekwamer gaan voelen. Daarentegen daalt gedurende de drie jaar het enthousiasme licht.
Professionalisering huidige functie
- 83 uur scholing, OOP’ers 40 uur (cao) &
600 euro per jaar voor scholing (cao)
Leraren hebben volgens de cao recht op 83 uur (OOP’ers 40 uur) voor deskundigheidsbevordering en professionaliseringsactiviteiten. Zowel docenten als onderwijsondersteunend personeel krijgen hiervoor een budget van 600 euro per schooljaar (persoonlijk basisrecht).
Meer weten? Lees artikel 16.4 Persoonlijk basisrecht in uren >>
en artikel 16.5 Persoonlijk basisrecht in geld >>
Onderzoek binnen en buiten het onderwijs vindt positieve effecten van scholing op duurzame inzetbaarheid.
- Stimuleringsmaatregelen gericht op scholing hebben een positief effect op de vitaliteit en de arbeidsmarktwaarde van werknemers, aldus een studie die zich richtte op werknemers bij financiële instellingen, in de sectoren gezondheid & welzijn en horeca [3].
- Opleidings- en trainingsmogelijkheden hebben ook een significant positief effect op de pensioenleeftijd (hoe meer scholing, des te later met pensioen) en verzuim, aldus onderzoek onder medewerkers van een administratieve dienstverlener [11].
- In het po geldt dat hoe meer een medewerker een leven lang leert, hoe hoger de duurzame inzetbaarheid [12].
- Medewerkers in het vo die ondergekwalificeerd zijn en dus niet voldoende kennis en vaardigheden bezitten om hun werk goed uit te voeren ervaren een hogere emotionele belasting dan gekwalificeerde collega’s [1].
- Als het gaat om de groep oudere docenten geven schoolleiders en HR-medewerkers wel aan dat scholingsmaatregelen (het financieren van scholing door de school, scholing onder werktijd en het aanbieden van een specifieke cursus of training) minder bijdragen aan de duurzame inzetbaarheid van genoemde groep medewerkers dan andere maatregelen [4].
|
- EVC-traject (cao)
Onderwijspersoneel met een opleiding t/m MBO-niveau 2 krijgt volgens de cao de gelegenheid een EVC-ervaringscertificaat (Erkennen Verworven Competenties) te halen. Dit houdt in dat ze er voor kunnen kiezen hun jaarlijkse 83 uur voor professionalisering te besteden aan het EVC-traject.
Met het traject valideren medewerkers zelf-ontwikkelde competenties. Medewerkers met ervaring met lesgevende taken kunnen hiermee ook vrijstelling krijgen voor een deel van de opleiding waarmee ze hun bevoegdheid halen. Overschrijden de kosten het persoonlijke jaarlijkse scholingsbudget van 600 euro, dan zijn ze voor rekening van de werkgever.
Volgens het Nationaal Kenniscentrum EVC zijn er in 2020-2022 23 EVC procedures uitgevoerd voor de kwalificatie onderwijsassistent. Er zijn in 2020-2022 66 EVC procedures uitgevoerd voor hbo lerarenopleidingen vo.
Meer weten? Lees artikel 16.3 Persoonlijk professionaliseringsplan in de CAO VO >>
En bekijk meer informatie op de website van het Nationaal Kenniscentrum EVC >>
|
- Lerarenbeurs - Rijksoverheid
OCW biedt een beurs aan leraren met een onderwijsbevoegdheid die nog een bachelor- of masteropleiding willen volgen en daarmee hun deskundigheid willen vergroten.
Meer weten? Bekijk meer informatie op de website van DUO >>
In de periode 2008-2016 heeft ruim 12 procent van de leraren in het vo een Lerarenbeurs toegekend gekregen [13]. Dit zijn meer dan 14.000 leraren.
- Uit kwantitatief onderzoek blijkt dat de beurs bijdraagt aan het versterken van het kwalificatieniveau van het lerarenbestand: 20-35 procent had de opleiding niet gevolgd zonder lerarenbeurs, en de meesten (88 procent) werken na een aantal jaar nog in het onderwijs.
- De helft van leraren die de beurs ontving vindt dat ze beter zijn gaan lesgeven.
- Het volgen van een masteropleiding (met of zonder lerarenbeurs) lijkt geen effect te hebben op de tevredenheid van leraren. Ze beoordelen de inhoud van het werk, het salaris, de loopbaanmogelijkheden en de werkdruk niet anders.
- Een vijfde van leraren heeft andere taken gekregen.
- Het afronden van een opleiding met de lerarenbeurs heeft positief effect op het salaris en de salarisschaal van leraren.
- Uit kwalitatief onderzoek blijkt dat leraren door de lerarenbeurs breder inzetbaar zijn en dat de kwaliteit van het team verbetert. Leraren zijn actiever betrokken bij ontwikkelingen en krijgen meer professionele ruimte.
Zie ook het onderzoek naar het effect van scholing op duurzame inzetbaarheid dat staat vermeld bij de regeling 83 uur scholing.
- Promotiebeurs – Rijksoverheid
NWO ondersteunt leraren met een beurs bij het doen van promotieonderzoek naast hun baan. Er geldt een vrijstelling van het geven van onderwijs voor maximaal 0,4 fte gedurende maximaal 5 jaar. Doel van de beurs is dat de opgedane onderzoekservaring de kwaliteit van het onderwijs verbetert.
Meer weten? Lees meer over de Promotiebeurs voor leraren op de website van NWO >>
In de periode 2011-2021 kregen 151 leraren in het vo een promotiebeurs.
Uit kwalitatief onderzoek blijkt dat leraren die met de beurs promoveerden een sterker academisch klimaat op school ervaren, maar volgens sommige leidinggevenden valt dit te bezien. Andere opbrengsten volgens ontvangers van de beurs: persoonlijke groei als docent, betere onderwijskwaliteit [14].
- Schoolleidersbeurs - gegevens over aanbieder/beheerder volgen nog
Met de schoolleidersbeurs kunnen schoolleiders een bachelor- of masterstudie financieren.
Zie ook het onderzoek naar het effect van scholing op duurzame inzetbaarheid dat staat vermeld bij de regeling 83 uur scholing.
- Leernetwerken – scholengroep Lucas Onderwijs
Leraren met een masterdiploma kunnen via het Leernetwerk masterleraren hun rol als masterleraar verder uitdiepen. In themabijeenkomsten delen deelnemers nieuwe inzichten, aan de hand van wetenschappelijke literatuur.
Meer weten? Bekijk de pagina Masterleraren op de website van Lucas Academie >>
Andere leernetwerken van Lucas Onderwijs zijn bijvoorbeeld het netwerk Meer- en Hoogbegaafdheid vo en het leernetwerk Examensecretarissen.
Meer weten? Bekijk de pagina Leernetwerken op de website van Lucas Academie >>
- Docentenopleidingsteam – scholengemeenschap Canisius
Het team biedt een begeleidingstraject voor nieuwe medewerkers, of het nu docenten met geen, weinig of veel ervaring zijn. Maar ook docenten die niet nieuw zijn kunnen op maat aanbod krijgen. Het traject duurt 3 jaar en bestaat uit 1 x per periode intervisie, een ontwikkelgesprek en een lesbezoek. Daarnaast vinden er op aanvraag coachingsgesprekken plaats aan de hand van video-opnames van lessen. De coaches zijn schoolopleiders; docenten met coachvaardigheden.
De inzet is dat docenten dankzij dit traject langer willen blijven werken op de school.
Meer weten? Bekijk het document Doorlopend leren van Platform Samen Opleiden >>
De school laat weten dat door leerlingkrimp het aantal nieuwe docenten is teruggelopen, en dat is terug te zien in het aantal docenten dat van het docentenopleidingsteam gebruik maakt; tot 2020 namen jaarlijks 40 docenten deel, vanaf 2020 zijn dat er ca 15-20 per jaar.
De school maakt in totaal 1 fte vrij voor het docentenopleidingsteam, te verdelen over vijf schoolopleiders. Harde cijfers over resultaten zijn er niet, deelnemers geven volgens de school wel aan blij te zijn met het traject.
- Training Grip op leren – scholengroep Dunamare
Leraren verrijken hun kennis over het puberbrein, evidence based leerstrategieën, leerlingen met extra ondersteuningsbehoeften en hoogbegaafde leerlingen.
Meer weten? Bekijk de pagina Grip op leren van de Dunamare Academie >>
Zie ook het onderzoek naar het effect van scholing op duurzame inzetbaarheid dat staat vermeld bij de regeling 83 uur scholing.
Ontwikkeling t.b.v. andere rol of functie
- Oriëntatie op leiderschap VO – scholengroep PCOU Willibrord
In samenwerking met de VO-raad opgezette training voor docenten met management-ambities. Afdelingsleiders op de eigen scholen verzorgen een deel van deze oriëntatie. Deelnemers die schoolleider willen worden volgen na deze oriëntatie nog een middenmanagement-training. De VO-raad biedt het oriëntatietraject ook zelf aan, het gaat dan om drie fysieke bijeenkomsten van 16-20u.
Meer weten? Bekijk de pagina Oriëntatie op leiderschap op de website van het PCOU Willibrord >>
En meer informatie op de website van de VO-Academie voor de Oriëntatie op leiderschap en besturen >>
Bij PCOU namen 16 medewerkers in 2021-2022 deel aan deze oriëntatie, zij beoordeelden de activiteit op een schaal van 1-10 met het cijfer 8.
De VO-raad biedt de oriëntatie aan sinds tien jaar. Jaarlijks nemen zo’n veertig docenten deel. De helft wil na afloop direct aan de slag als teamleider of schoolleider, de andere helft wil daar om uiteenlopende redenen nog mee wachten. Een enkeling heeft na dit traject geen management-ambitie meer. Deelname kost bij de VO-raad 400 euro.
De VO-raad meldt dat verschillende scholen werken met opleidingsplekken voor team- en afdelingsleiders, waarin kandidaten eerst op tijdelijke basis functioneren in de rol van leidinggevende, om te kijken of de nieuwe rol past en bevalt. Met deze werkwijze zijn positieve ervaringen opgedaan [15].
- Intern mobiliteitsbeleid – scholengroep Alberdingk Thijm
Binnen de scholengroep kunnen medewerkers veranderen van functie. Maar medewerkers in het vo kunnen ook kiezen voor een po-school binnen de scholengroep, of wisselen van locatie, bijvoorbeeld omdat het onderwijsconcept op een andere locatie ze aanspreekt.
Meer weten? Bekijk het document Doorlopend leren van Platform Samen Opleiden >>
- Training leren coachen en begeleiden – scholengroep Lucas Onderwijs
Leraren en ondersteund personeel leren de praktische vaardigheden die van pas komen in de rol van coach.
Meer weten? Lees meer over de training Leren coachen en begeleiden van de Lucas Academie >>
- Training intervisieleider – CNV
Medewerkers worden in drie dagdelen opgeleid tot intervisieleider. Ze leren ook coachen en goede vragen stellen.
Meer weten? Lees meer over de training intervisieleider van CNV >>
- Training medezeggenschap en ondernemingsraad – CNV
Medewerkers leren in verschillende bijeenkomsten over de rechten en plichten van de OR, hoe ze effectieve medezeggenschap kunnen voeren en hoe ze een ambitiegesprek kunnen voeren met het bevoegd gezag.
Meer weten? Lees meer over de training op de website van CNV >>
- Workshop solliciteren en netwerken – scholengroep Ons Middelbaar Onderwijs (OMO)
Voor alle medewerkers van de scholengroep die binnen of buiten OMO op zoek zijn naar ander werk. Deelnemers krijgen zicht op de arbeidsmarkt, updaten hun cv en bereiden een sollicitatiegesprek voor.
Meer weten? Bekijk de pagina Solliciteren en netwerken op de website van ProMotion, het interne loopbaancentrum voor alle medewerkers van OMO >>
