VOION Haganum 1506 2Header2

Onderwijsarbeidsmarkt

Krimp

Samenwerken aan arbeidsmarktvraagstukken

Krimp

Inleiding

​In regio’s met sterke leerlingendaling krimpt het onderwijsaanbod en daarmee ook de behoefte aan personeel. De besturen zullen met advies van hun HR-afdelingen oplossingen moeten bedenken voor de aanpak van de krimp en hoe om te gaan met aan de ene kant een tekort aan bepaalde vakdocenten en aan de andere kant boventallig personeel. Het is daarom belangrijk om de gevolgen van krimp aan te pakken, de ongewenste effecten op de regionale onderwijsarbeidsmarkt te beperken.

Leerlingendaling is niet nieuw en steeds meer regio's voelen de gevolgen hiervan. Voor onderwijsinstellingen en besturen is er al veel informatie beschikbaar over leerlingendaling. Zoals analyses die de stand van zaken in de regio's aangeven, instrumenten die handvatten bieden bij het anticiperen en reageren op de gevolgen van leerlingendaling en praktijkvoorbeelden die beschrijven hoe eerdere initiatieven zijn uitgepakt.

Subisidieregeling incidentele middelen leerlingendaling vo 2020 (IML)
Tot april 2021 konden schoolbesturen die te maken hebben met leerlingendaling subsidie aanvragen voor het opstellen van een regionaal plan via de Subsidieregeling incidentele middelen leerlingendaling vo 2020 (subsidie IML). Demissionair minister Slob trekt ruim 22 miljoen euro uit om ervoor te zorgen dat leerlingen in zogenoemde krimpregio’s goed onderwijs blijven krijgen. 38 aanvragen van samenwerkende schoolbesturen zijn gehonoreerd en krijgen subsidie om de leerlingendaling in hun omgeving gezamenlijk aan te pakken. Er zijn plannen ingediend op het gebied van samenwerking tussen openbaar en bijzonder onderwijs en het ontwikkelen van een virtuele campus waar leerlingen van diverse scholen samen vakken kunnen volgen. Op deze en andere manieren adresseren de besturen de leerlingendaling en werken ze samen om het onderwijsaanbod toekomstbestendig te maken: een gevarieerd aanbod, bereikbaar voor leerlingen én van goede kwaliteit. Bekijk het overzicht met regio's waarvan een aanvraag is gehonoreerd. Lees meer hierover in het nieuwsbericht over de kamerbrief toekenning subsidie IML.

Ondersteuning door OCW
De overheid biedt hulp aan scholen die te maken krijgen met leerlingendaling. Scholen kunnen hulp, advies en financiële ondersteuning krijgen. Hiervoor kunnen ze terecht bij het kernteam accountmanagers leerlingendaling. Neem contact op met het kernteam.

Stimuleringsregeling Voion en RAL
Een aantal regio’s hebben de stimuleringsregeling van Voion en de subsidieregeling van OCW Regionale Aanpak Lerarentekort (RAL) gebruikt om een aanpak te ontwikkelen voor personele gevolgen van de leerlingendaling, zoals de vorming van een regionaal mobiliteitscentrum en het stimuleren van mobiliteit. Maar ook andere oplossingen worden aangedragen zoals het halen van een tweede bevoegdheid in het tekortvakkengebied.

Krimp of groei? 
Wilt u weten of er in uw regio of voor uw school sprake is van krimp of juist van groei van het aantal leerlingen? Er zijn verschillende tools beschikbaar. 

Themapagina VO-raad ‘Krimp in het vo’
De VO-raad biedt schoolbesturen ondersteuning bij het omgaan met leerlingendaling en specifiek op het vlak van regionale samenwerking. Het standpunt en advies van de VO-raad is samengebracht op een themapagina ‘Krimp in het vo’. U vindt hier informatie en handreikingen over maatregelen, inspiratieverhalen en meer.


Publicaties over leerlingendaling:

Instrumenten

Inspiratie

Onderzoeken

  • Bestuurders aan het woord

    Onderzoek naar het proces van het al dan niet komen tot samenwerking bij bestuurders in het voortgezet onderwijs. Auteur: drs. Doetina van Kelle MBA, december 2020.

  • Adviesrapport aanpak leerlingendaling voortgezet onderwijs

    De Commissie Dijkgraaf heeft in kaart gebracht wat de invloed is van teruglopende leerlingenaantallen in het vo en adviseert hoe schoolbesturen beter in staat gesteld kunnen worden zorg te dragen voor toekomstbestendig onderwijs in de regio.

  • Arbeidsmarktanalyse VO

    SWOT-analyse van de arbeidsmarkt in het voortgezet onderwijs

  • Quickscan leerlingendaling po en vo

    In zowel 2015 als 2016 is er in opdracht van het ministerie van OCW een quickscan uitgevoerd naar leerlingendaling in het po en vo. In dit rapport staan de uitkomsten van de quickscan uit 2016.